Hogmanay & Nieuwjaar in Schotland

Inverness

Het grootste gratis Hogmanay-feest van Schotland vindt plaats in Inverness, de hoofdstad van de Hooglanden. De Red Hot Highland Fling is geschikt voor het hele gezin en begint dit jaar aan de oever van de rivier de Ness in het Northern Meeting Park. Je vindt er muziek, vuurwerk en nog veel meer meer.

Stonehaven Fireballs

Deze vuurbalparade in Stonehaven,  Aberdeenshire, is een van de vele wintervuurfeesten die uniek zijn voor Schotland. Het is een indrukwekkend spektakel en een gratis Hogmanay-evenement dat al meer dan 100 jaar wordt gevierd en elk jaar grote menigten trekt. Het vindt zijn oorsprong in de traditie om kwade geesten van het oude jaar te verbranden zodat het nieuwe jaar zuiver kan beginnen. Bewonder de optocht, begeleid door een doedelzakspeler, die vlak voor middernacht door de straat marcheert terwijl de deelnemers vuurballen boven hun hoofd slingeren

Biggar Bonfire

In de laatste weken van het jaar verzamelt men in het centrum van Biggar een grote stapel hout - het begin van de voorbereidingen voor de nieuwjaarsviering van de plaats in South Lanarkshire. Het Biggar Bonfire wordt op oudejaarsavond om 21.30 aangestoken, zodat de inwoners van de stad het nieuwe jaar kunnen verwelkomen met een warme gloed.

Drams in Dufftown

Dufftown in Speyside staat bekend als de ‘malt whisky hoofdstad van de wereld’. Hoewel de nieuwjaarsvieringen veel lijken op die in andere kleine steden en dorpen in het land, vind je hier ook iets speciaals. Na de jaarlijkse Hogmanay-ceilidh in een plaatselijk hotel komt de gemeenschap samen op The Square waar whisky en shortbread worden uitgedeeld om het nieuwe jaar in te luiden - dankzij de Glenfiddich Distillery en de Walkers-koekjesfabriek in de stad. Slàinte!

Aberdeen

Voor een unieke ervaring kun je deelnemen aan een traditionele Hogmanay-ceilidh in de Beach Ballroom in Aberdeen.

Burghead's Burning of the Clavie

De inwoners van Burghead in Moray vieren het nieuwe jaar niet op 31 december. Zij negeren gewoon de Gregoriaanse kalender, die in de jaren 1750 werd ingevoerd, en vieren in plaats daarvan de ‘oude Hogmanay’ op 11 januari. Zij paraderen met de clavie - een houten vat gevuld met houten stokken - door de stad en steken het dan aan op een nabijgelegen heuvel, waar het smeult tot de volgende dag. De oorsprong van dit festival is niet helemaal duidelijk, maar omdat het later plaatsvindt dan het officiële Nieuwjaar, is dit een goed excuus om twee keer feest te vieren.

Comrie Flambeaux

Zoals veel van de beroemde Schotse vuurfeesten zou het Comrie Flambeaux teruggaan tot heidense gebruiken waarbij vuur werd gebruikt om de boze geesten van het oude jaar te verdrijven. In dit dorp in Perthshire weet echter niemand zeker wanneer het begonnen is. Op oudejaarsavond worden ongeveer acht fakkels, waarvan sommige meer dan 3 meter hoog, aangestoken en om middernacht door het dorp gedragen. De optocht gaat gepaard met muziek, verklede toeschouwers en algemene feestvreugde voordat de fakkels in de rivier de Earn worden gegooid.

Waarom heet het Hogmanay?

Hogmanay is het Schotse woord voor de laatste dag van het jaar en wordt daarom geassocieerd met oudejaarsavond en de vieringen die daarbij horen. Het is niet duidelijk waar de naam vandaan komt, maar het zou al sinds de 16e eeuw, toen Mary Stuart het land regeerde, in gebruik zijn. Het is waarschijnlijk afgeleid van het Franse woord hoginane, dat galadag betekent.

Welke tradities horen bij Hogmanay?

• First-footing - er wordt gezegd dat het geluk brengt als de eerste bezoeker die op nieuwjaarsdag een huis binnenkomt een donkerharige man is. Dit zou dateren uit de tijd van de Vikingen toen blonde vreemdelingen aan de deur geen goed teken was. De bezoeker brengt symbolische geschenken mee zoals kolen, shortbread, zout, black buns (zwarte broodjes) en whisky.
• Het huis schoonmaken - als je het nieuwe jaar begint met een vies huis, voorspelt dat niet veel goeds. Vroeger werden huizen grondig schoongemaakt om het nieuwe jaar in een net en schoon huis te verwelkomen. Toen kolenvuren nog gebruikelijk waren, hoorde daar ook het verwijderen van de oude as in de open haard bij.
• Je schulden aflossen - volgens een oud bijgeloof moet je voor middernacht al je schulden hebben afbetaald.
• Auld Lang Syne zingen - het is een vast onderdeel van veel Hogmanay-feesten in het hele land (en in andere landen in de wereld) om direct na middernacht het lied Auld Lang Syne van Robert Burns te zingen - zo begin je het nieuwe jaar net als de Schotten.

Wat zeg je tijdens de jaarswisseling?

Om middernacht op Hogmanay zeggen de meeste Schotten 'Happy New Year' waarna je je vrienden en familie omhelst.

Wat is het verschil tussen Hogmanay en Nieuwjaar?

Hogmanay verwijst naar 31 december, ook wel oudejaarsavond genoemd, terwijl Nieuwjaar de eerste dag van het nieuwe jaar is. De viering van Hogmanay in Schotland duurt vaak tot nieuwjaarsdag of zelfs 2 januari.